Son Güncelleme:
Öğrenci merkezli eğitimin unsurları şöyle sıralanabilir (EUA Trends 2010):
- Odak noktanın öğreten ve öğretme sürecinden öğrenen(öğrenci) ve öğrenme sürecine kayması,
- Öğretenin kolaylaştırıcı hale dönüşmesi ve öğrenme sorumluluğunun paylaşılması,
- Derslerin aktif, etkileşimli yöntemlerle yürütülmesi,
- Öğrenenlere birey olarak yaklaşılması ve onların öğrenme tarzlarının, deneyimlerinin, arka plan özelliklerinin, tercihlerinin dikkate alınması,
- Girdilerden çok çıktılar, kazanımların öne çıkması ve tüm eğitim-öğretim etkinliklerinde öğrenme kazanımlarının açık ve net bilinmesi, titizlikle uygulanması,
- Bilgi aktarımından çok derin anlama, eleştirel düşünme ve bilgi/ beceriyi kullanma amaçlarına yönelme,
- Öğrenenin neyi öğreneceği hususunda daha fazla rolü olması,
- Disiplinlerarası yaklaşımların, üst seviyedeki ve genel becerilerin edinilmesinin vurgulanması,
- Öğrenci ders yüklerinin (AKTS) takibi ve önceki öğrenmenin tanınması,
- Değerlendirmelerin daha çok süreç odaklı (formative), daha az sonuç odaklı (summative) olması, geri bildirimin sürekli olması.
Tabii ki öğretenin rolü ve öğretme/ ders verme etkinliği sıfırlanmış değildir. Farklı alanlarda/ disiplinlerde ve sınıf seviyelerinde uygulamalar farklılıklar gösterebilir. Öğrenci merkezli iddiası yukarıdaki noktalarda mümkün olduğunca etkin olmayı gerektirir. Örneğin, öğrenme programı (müfredat, curriculum) tasarımı, öğrenme kazanımlarının tanımlanması ve izlenmesi, aktif-etkileşimli ders verme yöntemlerinin vurgulanması, seçmeli ders sayılarının arttırılması, disiplinlerarası etkinliklerin özendirilmesi gibi konular merkezi, üstten gelen (top-down) yöntemlerle göreceli kolaylıkla başlatılabilir. Benimsenmesi ve sürdürülmesi için ortamın/ koşulların yaratılması daha zor ve uzun bir çalışma gerektirecektir.
Ders sayısının ve haftalık ders saatlerinin azaltılması, öğrencilerin ders dışı etkinliklere, kendi inisiyatiflerine göre yönelmeleri önerilmektedir. Örnek yöntemlerden bazıları aşağıdadır:
Öğrenci merkezli eğitim yöntemleri örnekleri (Geraldine O’Neill and Tim McMahon, HEA, 2005)
Ders dışında | Ders içinde |
Bağımsız projeler | İkili tartışma (Buzz grupları) |
Grup tartışması | İkili tartışmaların daha geniş gruplara taşınması (piramit, kar topu etkisi) |
Başka öğrencilerin akran desteği (peer mentoring) | Öğrencileri harf veya sayı vererek gruplara ayırma (cross-overs) |
Münazara, tartışma | Öğrencilere sırayla konuşma fırsatı vermek (rounds) |
Saha ziyareti | Kısa sınavlar (quizes) |
Uygulamalar | Öğrencinin öğrendiği bir konuda kendi görüşlerini yansıtması (3/4 dakika) |
Öz değerlendirme içeren anılar | Öğrencilerin derste sunum yapması |
Bilgisayar destekli öğrenme | Rol yapma |
Proje veya çalışmanın konusu seçme | Poster sunumları |
Gazete makalesi yazma | Öğrencilerin derste zihin haritaları yapmaları |
Portfolyo geliştirme |
Öğrenci merkezlilik öğrenci dalkavukluğu asla değildir. Öğrenci yaşam koşullarının iyileştirilmesi, sunulan hizmetlerin artırılması paydaş memnuniyeti açısından çok gerekli ve geçerli uygulamalardır ancak öğrenci merkezlilik olarak lanse edilemez.