Son Güncelleme:
Son altı aydaki gelişmeler çerçevesinde, yükseköğretim kurumlarından akredite olmak için beklenen performans önerisini güncelleme ihtiyacı oluşmuştur. Beş bölüm (A. kalite güvencesi sistemi, B.eğitim-öğretim, C.araştırma, D.topluma hizmet, E.yönetim sistemi) içinde 22 ölçüt, 58 alt ölçüt kullanılmıştır. Burada amaç her bir ölçütün neleri içerdiği (üniversitelerden ne beklendiği, o alandaki ulusal standardımızın ne olduğu) konusunun netleşmesidir.
Kalite Kurulunun son 4 yıldır sürdürdüğü kurumsal değerlendirme süreci (ki EUA Institutional Evaluation programı ile çok büyük benzerlikler içerir) ile başlamayı öngördüğü kurumsal akreditasyon sürecinin farklılıklarına tekrar kısaca değinmekte yarar bulunmaktadır. Kurumsal değerlendirme kuruma 10-15 öneri sunmak, ona gelişmesi yönünde rehberlik yapmak üzere yapılır. Akreditasyonda belirli kriterlerin tümü değerlendirilerek minimum standartlara uyum ölçülür. Kurumsal değerlendirmede çok ayrıntılı ölçüt listesi gerekmez, kurumun özelliklerine uygun (belki kurumun talebi doğrultusunda) bazı alanlar daha çok mercek altına alınabilir, bazıları ihmal bile edilebilir. Amaç “bir tık” iyileşme sağlanmasıdır. Kurumun genel seviyesi hiç önemli değildir; her gelişmişlik seviyesindeki kuruma “bir tık” iyileşme reçetesi sunulabilir. Hakem farklılıkları, yargı tutarsızlıkları “öldürücü” değildir.
Kurumsal akreditasyon ayrıntılı, önceden paylaşılmış ölçüt listesi gerektirir. Beklenti (özlenen seviye) veya beklenen mükemmellikten ne kadar ödün verilebileceği açık ve net olmalıdır. Amaç eşik addedilen değerin aşılıp aşılmadığının tespitidir, kamuya hesap vermektir; kurumun genel seviyesinin (mutlak, kriterlere/ölçütlere göre) belirlenmesidir. Hakem farklılıkları, yargı tutarsızlıkları “öldürücü” olabilmektedir.
Her akreditasyon, süreci yürüten ve akreditasyon veren kurumun standartlarına tabidir. Ulusal akreditasyon, ulusal standartları temel alır. Bunların ne olduğuna dair ilk çalışma (Kurumsal Akreditasyon I ) geçerliliğini korumaktadır. 58 alt ölçüt çerçevesinde ifade edilmesi ufak bir revizyondur.
Bir önceki başlıkta (Kurumsal Akreditasyon I) ‘minimum standart beklentisi’ ifadesi kullanılmıştı. Minimum belirlendikten sonra tam puanın yüzde 62,5’i ile akredite olma durumu (50/80) belirtilen standartın minimum değil, maksimum olduğuna işaret ediyor, denilebilir. Diğer taraftan bu beklentileri maksimum olarak adlandırarak bunları aşan gelişmeleri engellemek de doğru olmayacaktır; belki nominal / itibari denebilir.
Özlenen seviyeyi (ilgili ölçüt itibarı ile ülkemiz üniversitelerinin erişmesi arzu edilen gelişmişlik düzeyini) tanımlamak nispeten kolaydır. Burada yapılan da temelde budur. Zor olan “yeterli” seviyenin ne olduğuna karar vermek olacaktır ( ve tabii üniversitenin bu seviyede çalışması ve bu seviyede çalıştığının kanıtlarını sunmasıdır). Yeterli seviye sadece teknik bir konu olmayıp, politik tercihlerin yönlendirmesine açık olmaktadır. Üzerinde geniş uzlaşı olan hususlar (öğrenme kazanımları ve bunların nasıl ölçüleceği gibi) teknik süreç olarak değerlendirilebilir. Geniş fikir ayrılıklarının bulunduğu hususlarda (amaçların ne olduğu ve nasıl ölçüleceği; veya araştırma performansı veya finansal kaynakların yönetimi, gibi) politik yaklaşımların öne çıktığı görülür. Gerek “özlenen seviye”, gerekse “yeterli seviye” veya “özlenen seviyeden verilecek tavizin yüzdesi” akreditasyonun meşruiyetine gölge düşürme potansiyeline sahiptir; çok iyi irdelenmek, tüm taraflarca sindirilmek durumundadır.
| Ekim 2019, YÖKAK | Ara.2019, ÖV | |
| A.1.Misyon ve Stratejik Amaçlar (Kurum, stratejik yönetiminin bir parçası olarak kalite güvencesi politikaları ve bu politikaları hayata geçirmek üzere stratejilerini belirlemeli ve kamuoyuyla paylaşmalıdır.) |
A.1.1. Misyon, vizyon, stratejik amaç ve hedefler | Misyon ve vizyon ifadesi vardır, kurum çalışanlarınca bilinir ve paylaşılır, kuruma özeldir (onun profilini/kimliğini yansıtır), hedef ve yönelmesine yardımcı olur. Sürdürülebilir bir gelecek yaratmak için uygun ve yol göstericidir. Stratejik Plan (SP) kültürü ve geleneği vardır, mevcut dönemi kapsayan, amaçlar, hedefler, alt hedefler, eylemler ve bunların zamanlaması, önceliklendirilmesi, sorumluları, mali kaynakları bulunmaktadır, tüm paydaşların görüşü alınarak (özellikle stratejik paydaşlar) hazırlanmıştır. Mevcut SP hazırlanırken bir öncekinin ayrıntılı değerlendirilmesi yapılmış ve kullanılmıştır; yıllık gerçekleşme takip edilerek ilgili kurullarda(?) tartışılmakta, gereken revizyon yapılmakta, önlem alınmaktadır. |
| A.1.2. Kalite güvencesi, eğitim öğretim, araştırma geliştirme, toplumsal katkı ve yönetim sistemi politikaları |
Kalite güvencesi (KG) politika metni vardır, kurum çalışanlarınca bilinir ve paylaşılır, yalın, somut, gerçekci, sürdürülebilirdir ve kalite sistemini ana hatları ile tam tarif etmektedir. KG yönetim şekli, örgütlenme, temel mekanizmalar, merkezi kurgu-birimlere erişim tariflenmiştir. Aynı şekilde eğitim öğretim, araştırma geliştirme, toplumsal katkı ve yönetim sistemi politikaları vardır ve önceki cümlede KG politikası için sayılan özellikleri taşır. Bu politika ifadelerinin somut sonuçları, uygulamalara yansıyan etkileri vardır; örnekleri sunulabilir. |
|
| A.1.3.Kurumsal performans yönetimi | Tüm temel etkinlikleri kapsayan kurumsal (temel, anahtar) performans göstergeleri (KPI) tanımlanmış ve yazılıdır. İç KG sistemi ile nasıl ilişkilendirildiği tanımlanmış ve yazılıdır. Kararlara yansıması örnekleri mevcuttur.Yıllar içinde nasıl değiştiği takip edilmektedir, bu izlemenin sonuçları yazılıdır ve gerektiği şekilde kullanıldığına dair kanıtlar mevcuttur. KPI hedefleri, seçilen rakiplerle karşılaştırma, benchmark uygulamaları vardır. |
|
| A.2. İç Kalite Güvencesi (Kurum, iç kalite güvencesi sistemini oluşturmalı ve bu sistem ile süreçlerin gözden geçirilerek sürekli iyileştirilmesini sağlamalıdır. Kalite Komisyonunun yetki, görev ve sorumlulukları açık şekilde tanımlanmalı ve kurumda kalite kültürü yaygınlaştırılmalıdır.) |
A.2.1. Kalite Komisyonu | Kurumun Kalite Komisyonu tanımlı ve aktiftir, kurum çalışanlarınca bilinir ve paylaşılır; İç KG sisteminin oluşması ve gelişmesinde etkin rol alır. Gerçekleşen etkinlikleri irdelenmektedir. Kalite El Kitabı tipi, politika ayrıntılarının dokümante edildiği, kolayca erişilebilen ve sürekli güncellenen bir kaynak bulunmaktadır. KİDR hazırlama ve onaylama, kullanma süreci, işleyişi; varsa başka değerlendirme süreçleri paylaşılmaktadır ve gerçekleşen uygulama irdelenmektedir. |
| A.2.2 İç kalite güvencesi mekanizmaları (PUKÖ çevrimleri, takvim, birimlerin sahiplenmesi) | PUKÖ çevrimleri itibarı ile takvim yılı temelinde hangi işlem, süreç, mekanizmaların devreye gireceği, nasıl-kim-kime-neyi ileteceği (planlanan akış şeması) belirlidir. Sorumluluklar ve yetkiler tanımlanmıştır. Gerçekleşen uygulama irdelenmektedir.Takvim yılı temelinde verilen işlem, süreç, mekanizmaların üst yönetim, fakülteler, öğretim elemanları, idari personel, öğrenciler, vb katmanları nasıl kapsadığı belirtilmiştir.Takvim yılı temelinde tasarlanmayan diğer kalite döngülerinin tüm katmanları içerdiğinin kanıtları belirtilmiştir, gerçekleşen uygulama irdelenmektedir. |
|
| A.2.3 Liderlik ve kalite güvencesi kültürü | Rektörün KG bilinci, sahipliği, heyecanı ve kurum iç KG sisteminin oluşturulmasına liderlik etmesi doyurucudur. Aynı şekilde birimlerde liderlik anlayışı ve koordinasyon kültürü yerleşmiştir. Kurumsal süreklilik güvenceleri ve nasıl çalıştığı, deneyim birikimlerinin oluşma hızı, kalite kültürü geliştirme hızı takip edilmekte ve irdelenmektedir. Geri bildirim, izleme, içselleştirme fırsatları ve üst yönetimin bunlara katkısı sürekli değerlendirilmektedir. Öğretim elemanları kalite güvence sistemini ve etkinliklerini sahiplenmektedirler. |
|
| A.3.Paydaş Katılımı (Kurum, iç ve dış paydaşların kalite güvencesi sistemine katılımını ve katkı vermesini sağlamalıdır.) |
A.3.1 İç ve dış paydaşların kalite güvencesi, eğitim öğretim, araştırma geliştirme, yönetim ve uluslararasılaşma süreçlerine katılımı |
İç ve dış paydaşların karar alma ve yönetişim süreçlerine katılım mekanizmaları, iyileştirme süreçlerine katılım mekanizmalarının nasıl planlandığı, uygulandığı belirlenmiştir. Gerçekleşen katılımın etkinliği, kurumsallığı, sürekliliği irdelenmektedir. Uygulama örnekleri mevcuttur. İç kalite güvencesi sisteminde özellikle öğrenci ve dış paydaş katılımı ve etkinliği mevcuttur. Gerçekleşme değerlendirilmektedir. |
| A.4.Uluslararasılaşma (Kurum, uluslararasılaşma stratejisi ve hedefleri doğrultusunda yürüttüğü faaliyetleri periyodik olarak izlemeli ve sürekli iyileştirmelidir.) |
A.4.1.Uluslararasılaşma politikası | Uluslararasılaşma politikası, -Erasmus ve diğer değişim programları( öğrenci, staj, akademik personel, idari personel); -Diploma programlarına kayıtlı uluslararası öğrenci; -Maaşlı uluslararası akademik personel; -Araştırma takımları, projeleri, yayınları çerçevesindeki uluslararası araştırmacı; değişik bilim alanlarındaki ortak araştırmalar; -Uluslararası ağlar ve organizasyonlar; -Müfredatın uluslararası yaklaşımlarla uyumu; -Ortak diploma programları etkinlikleri. konularını ele alır ve kurum hedeflerini ve stratejilerini, süreç ve mekanizmalarını, organizasyon yapısını, zamanlamayı, geliştirme çerçevesini özetler. |
| A.4.2 Uluslararasılaşma süreçlerinin yönetimi ve organizasyonel yapısı | Uluslararasılaşma süreçlerinin yönetimi ve organizasyonel yapısı kurumsallaşmıştır. Kurumun uluslararasılaşma politikası ile uyumludur, hiyerarşik bağlantıları iyi tanımlı ve etkindir. |
|
| A.4.3 Uluslararasılaşma kaynakları | Uluslararasılaşmaya ayrılan kaynaklar (mali, fiziksel, insan gücü) belirlenmiş, paylaşılmış, kurumsallaşmıştır, izlenmekte ve değerlendirilmektedir. |
|
| A.4.4 Uluslararasılaşma perfomansının izlenmesi ve iyileştirilmesi | Uluslararasılaşma performansı izlenmektedir, izlenme mekanizma ve süreçleri yerleşiktir, sürdürülebilirdir, iyileştirme adımlarının kanıtları vardır. |
|
| B.1.Programların Tasarımı ve Onayı (Kurum, yürüttüğü programların tasarımını, öğretim programlarının amaçlarına ve öğrenme çıktılarına uygun olarak yapmalıdır. Programların yeterlilikleri, Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikleri Çerçevesi’ni esas alacak şekilde tanımlanmalıdır. Ayrıca kurum, program tasarım ve onayı için tanımlı süreçlere sahip olmalıdır.) |
B.1.1.Programların tasarımı ve onayı | Program tasarımları kurumun eğitim-öğretim politikası doğrultusunda yapılmaktadır. Tasarım ve onay süreçleri tanımlıdır ve aynen uygulanmaktadır. Dış paydaşlar program tasarımı sürecine dahildir, bu süreçler kurumsal ve sistematikdir; danışma kurulları etkili, istihdam edilebilirlik hedefini gözeten, staj ve işe girme sürecine destek veren platformlar oluşturmaktadır. Programın çift anadal ve yan dal politikası nettir ve uygulanmaktadır. |
| B.1.2. Program amaçları, çıktıları ve programın TYYÇ (veya EQF) uyumu | Programların amaçları ve programların öğrenme çıktıları (kazanımları) oluşturulmuş, kamuoyuna ilan edilmiş, TYYÇ veya EQF uyumu belirtilmiştir.Kazanımların ifade şekli öngörülen bilişsel seviyeyi (Bloom seviyesini) açıkça belirtmektedir. Program çıktılarının gerçekleştiğinin nasıl izleneceğine dair planlama yapılmıştır, özellikle alana ait olmayan (generic) çıktıların irdelenme yöntem ve süreci ayrıntılı belirtilmektedir. |
|
| B.1.3. Ders kazanımlarının program çıktıları ile eşleştirilmesi | Derslerin öğrenme kazanımları tanımlanmış ve program çıktıları ile ders kazanımları eşleştirmesi oluşturulmuştur. Kazanımların ifade şekli öngörülen bilişsel seviyeyi (Bloom seviyesini) açıkça belirtmektedir. Ders öğrenme kazanımlarının gerçekleştiğinin nasıl izleneceğine dair planlama yapılmıştır, özellikle alana ait olmayan (generic) kazanımların irdelenme yöntem ve süreci ayrıntılı belirtilmektedir. |
|
| B.1.4. Programın yapısı ve ders dağılım dengesi (Zorunlu-seçmeli ders dağılım dengesi; alan ve meslek bilgisi ile genel kültür dersleri dengesi, kültürel derinlik kazanma, farklı disiplinleri tanıma imkanları) |
Müfredat yapısı zorunlu-seçmeli dengesini gözetmekte, meslek- meslek dışı dengesini gözetmekte, kültürel derinlik ve farklı disiplinleri tanıma imkanını (genişlik) vermektedir. Ders sayısı ve haftalık ders saati öğrencinin akademik olmayan etkinliklere zaman ayırabileceği seviyeye çekilmiştir. |
|
| B.1.5. Öğrenci iş yüküne dayalı tasarım | Tüm derslerin AKTS değeri web üzerinden paylaşılmakta, öğrenci iş yükü takibi ile doğrulanmaktadır. Staj ve mesleğe ait uygulamaları öğrenme fırsatları mevcuttur ve yeterince öğrenci iş yükü ve kredisi çerçevesinde değerlendirilmektedir. Gerçekleşen uygulama irdelenmektedir. |
|
| B.1.6. Ölçme ve değerlendirme | Öğrenme kazanımı, müfredat, yöntem ve ölçme- değerlendirme uyumu (Bigg’s constructive alignment) gözetilmektedir. |
|
| B.2. Öğrenci Kabulü ve Gelişimi (Kurum, öğrenci kabullerine yönelik açık kriterler belirlemeli; diploma, derece ve diğer yeterliliklerin tanınması ve sertifikalandırılması ile ilgili olarak önceden tanımlanmış ve yayımlanmış kuralları tutarlı ve kalıcı bir şekilde uygulamalıdır.) |
B.2.1 Öğrenci kabulü ve önceki öğrenmenin tanınması ve kredilendirilmesi (Örgün eğitim, yaygın eğitim ve serbest öğrenme yoluyla edinilen bilgi ve beceriler) |
Öğrenci kabul kriterleri iyi tanımlanmış, duyurulmuş, tutarlı; uygulamalar şeffaftır. Diploma, sertifika, vb belge isterleri titizlikle takip edilmektedir, eksikli, kusurlu işlemin bulunmamasının güvencesi verilmiştir. Önceki öğrenmenin (örgün eğitim, yaygın eğitim ve serbest öğrenme yoluyla edinilen bilgi ve becerilerin) tanınması ve kredilendirilmesi yapılmaktadır. Uluslararasılaşma politikasına paralel hareketlilik destekleri, öğrenciyi teşvik, kolaylaştırıcı önlemler bulunmaktadır ve hareketlilikte kredi kaybı olmamasına yönelik uygulamalar vardır. |
| B.2.2. Diploma, derece ve diğer yeterliliklerin tanınması ve sertifikalandırılması | Yeterliliklerin onayı, mezuniyet koşulları, mezuniyet karar süreçleri iyi tanımlıdır (açık, anlaşılır, kapsamlı ve tutarlıdır) , kamuoyu ile paylaşılmıştır, izlenmektedir ve güvence altına alınmıştır. |
|
| B.3. Öğrenci Merkezli Öğrenme Öğretme ve Değerlendirme (Kurum, öğrencilerin öğrenim süresince programların amaç ve öğrenme çıktılarına ulaşmasını sağlamalı, bu süreçte aktif öğrenme strateji ve yöntemleri içeren uygulamalar yürütmelidir. Ölçme ve değerlendirme süreçlerinde de öğrenci merkezli ve yeterlilik temelli bir yaklaşım benimsenmelidir.) |
B.3.1 Öğretim yöntem ve teknikleri (Aktif, disiplinlerarası çalışma, etkileşimli, araştırma/öğrenme odaklı) |
Sınıftaki ders verme metodolojisi aktif, etkileşimli, öğrenme odaklıdır. Disiplinlerarası, bütünleyici (integrative), vaka /uygulama temelinde öğrenmeyi öncelikleyen yaklaşımlara yer veren yöntemler kullanılır. Bilgi aktarımından çok derin öğrenmeye odaklanılmıştır. Bunların planlanması, uygulanması, kontrol edilmesi ve gereken önlemlerin alınması sistematik olarak değerlendirilmektedir. Lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin araştırmaya katılımı müfredat, yöntem ve yaklaşımlarla desteklenmektedir. Gerçekleşmeler değerlendirilmektedir. |
| B.3.2. Ölçme ve değerlendirme (Öğrencilerin özelliklerine ve öğrenme düzeylerine göre farklılaştırılmış alternatif ölçme yöntem ve tekniklerine yer verme gibi) |
Ölçme ve değerlendirmenin sürekliliği (çok sınav, bazıları süreç odaklı (formatif); ödev, proje, portfolyo,…) sağlanmakta, çıktı temelli değerlendirmeye geçilmektedir. Ders kazanımları ile sınav sorularının eşleştirilmesi yapılmaktadır. Bu iyileştirmelerin duyurulması, uygulanması, kontrolü, hedeflerle uyumu ve alınan önlemler irdelenmektedir. |
|
| B.3.3. Öğrenci geri bildirimleri (Ders-öğretim üyesi-program-genel memnuniyet anketler, talep ve öneri sistemleri) |
Öğrenci görüşü (ders, dersin öğretim elemanı, diploma programı, hizmet ve genel memnuniyet seviyesi, vb) sistematik olarak alınmakta, etkin kullanılmakta ve sonuçları paylaşılmaktadır. Kullanılan yöntemlerin geçerli ve güvenilir olması, verilerin tutarlı ve temsil eder olması sağlanmıştır. Öğrenci şikayetleri ve/veya önerileri için muhtelif kanallar vardır, öğrencilerce bilinir, bunların adil ve etkin çalıştığı denetlenmektedir. Mazeret sınavı, bütünleme sınavı uygulamaları iyi tanımlı ve adildir. |
|
| B.3.4. Akademik danışmanlık | Öğrencinin akademik gelişmesini takip eden, yön gösteren, akademik sorunlarına destek olan bir danışman öğretim üyesi bulunmaktadır; etkinliğinin takibi ve iyileştirme adımları vardır ve gerçekleşme irdelenmektedir. |
|
| B.4.Öğretim Elemanları (Kurum, öğretim elemanlarının işe alınması, atanması, yükseltilmesi ve ders görevlendirmesi ile ilgili tüm süreçlerde adil ve açık olmalıdır. Öğretim elemanlarının eğitim-öğretim yetkinliklerini sürekli iyileştirmek için olanaklar sunmalıdır.) |
B.4.1. Atama, yükseltme ve görevlendirme kriterleri | Öğretim elemanı atama/ görevlendirme süreçleri, kriterleri kamuoyuna açıktır. Uygulamanın kriterlere uygun olduğu kanıtlanmaktadır. Öğretim elemanı ders yükleri, ortalama, saçılım şeffaf olarak paylaşılır. Kurumun öğretim üyesinden beklentisi (standart- kişiye ait?) bireylerce bilinir. Kadrolu olmayan öğretim elemanı seçimi ve yarıyıl sonunda performanslarının değerlendirilmesi şeffaf, etkin ve adildir; kurum eğitim-öğretim ilkelerine ve kültürüne uyumsuz elemanların devamı engellenmiştir. Akran değerlendirmesi, öğrenci değerlendirmesi ve öğretme portfolyosu yöntemi kullanarak eğitimde kalitenin değerlendirilmesi yapılır. Bu değerlendirmeler öğretim elemanının sorumluluk üstlenmesi kararlarına ışık tutar. |
| B.4.2 Öğretim yetkinliği (öğretim kadrosunun eğitimi)(Aktif öğrenme, ölçme değerlendirme, yenilikçi yaklaşımlar, materyal geliştirme, yetkinlik kazandırma ve kalite güvence sistemi) |
Tüm öğretim elemanlarının etkileşimli-aktif ders verme yöntemlerini öğrenmeleri ve kullanmaları için sistematik eğiticilerin eğitimi etkinlikleri (kurs, çalıştay, ders, seminer,vb) ve bunu üstlenecek/ gerçekleştirecek öğretme-öğrenme merkezi (CTL) yapılanması vardır, performansı izlenmekte ve değerlendirilmektedir. |
|
| B.4.3 Eğitim faaliyetlerine yönelik teşvik ve ödüllendirme | Kendini geliştirmek isteyen öğretim elemanları için ‘yaratıcı eğitim fonu/ teaching innovation fund’; yarışma ve rekabeti arttırmak üzere ‘iyi eğitim ödülü / best teaching award’ gibi teşvik uygulamaları vardır. Eğitim-öğretimi önceliklendirmek üzere yükseltme kriterlerinde yaratıcı eğitim faaliyetlerine yer verilir. |
|
| B.5. Öğrenme Kaynakları (Kurum, eğitim – öğretim faaliyetlerini yürütmek için uygun kaynaklara ve altyapıya sahip olmalı ve öğrenme olanaklarının tüm öğrenciler için yeterli ve erişilebilir olmasını güvence altına almalıdır.) |
B.5.1 Öğrenme kaynakları | Öğrencilere yönelik yapılar (sınıf, laboratuvar, kütüphane, stüdyo), ders kitapları, insan kaynakları (öğrenme desteği (tutor), danışmanlık hizmeti) ihtiyaca uygun nitelik ve nicelikte vardır, erişilebilirdir ve öğrencilerin bilgisine sunulmuştur. |
| B.5.2.Sosyal, kültürel, sportif faaliyetler | Öğrenci toplulukları, etkinlikleri, onların sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerine mekan, mali ve rehberlik desteği vardır. Ayrıca sosyal, kültürel, sportif faaliyetleri yürüten ve yöneten idari örgütlenme mevcuttur. Gerçekleşen uygulama irdelenmektedir. |
|
| B.5.3 Tesis ve altyapılar (Yemekhane, yurt, teknoloji donanımlı çalışma alanları, mediko vs.) | Tesis ve altyapılar (yemekhane, yurt, teknoloji donanımlı çalışma alanları; sağlık, ulaşım, bilişim hizmetleri) ihtiyaca uygun nitelik ve nicelikte vardır, erişilebilirdir ve öğrencilerin bilgisine sunulmuştur. |
|
| B.5.4.Engelsiz üniversite | Planlanan ve uygulanan engelsiz üniversite unsurları belirtilmiştir, gerçekleşen uygulama irdelenmektedir. | |
| B.5.5.Rehberlik, psikolojik danışmanlık ve kariyer hizmetleri | Rehberlik ve psikolojik danışmanlık, kariyer merkezi hizmetleri vardır, erişilebilirdir ve öğrencilerin bilgisine sunulmuştur. Yeterliliği takip edilmektedir. |
|
| B.6. Programların İzlenmesi ve Güncellenmesi (Kurum, programlarının eğitim-öğretim amaçlarına ulaştığından, öğrencilerin ve toplumun ihtiyaçlarına cevap verdiğinden emin olmak için mezunlarını düzenli olarak izlemelidir. Programlar periyodik olarak gözden geçirilerek güncellemelidir.) |
B.6.1.Program çıktılarının izlenmesi ve güncellenmesi *Ders kazanımlarının izlenmesi ve güncellenmesi, Hazırlık okullarındaki dil eğitim programlarını da kapsamaktadır.Ders kazanımlarının izlenmesi planlandığı şekilde gerçekleşmektedir. Bu sürecin işlemesi ve sonuçları tartışılmaktadır. Önlem alma ve iyileştirme adımları belirtilmektedir. Güncelleme ihtiyacı ve sonuçları değerlendirilmektedir. |
Her program ve ders için ilgili kazanımlar listesi öğrenci ile paylaşılmaktadır. Ders profilleri ve izlence (syllabus) kullanılmaktadır. Program amaçlarının ve öğrenme çıktılarının izlenmesi planlandığı şekilde gerçekleşmektedir. Bu sürecin işlemesi ve sonuçları tartışılmaktadır. Önlem alma ve iyileştirme adımları belirtilmektedir. Güncelleme ihtiyacı ve sonuçları değerlendirilmektedir. Ders kazanımlarının izlenmesi planlandığı şekilde gerçekleşmektedir. Bu sürecin işlemesi ve sonuçları tartışılmaktadır. Önlem alma ve iyileştirme adımları belirtilmektedir. Güncelleme ihtiyacı ve sonuçları değerlendirilmektedir. Eğitim öğretim ile ilgili istatistiki göstergeler (her yarıyıl açılan dersler, öğrenci sayıları, başarı durumları, geri besleme sonuçları, ders çeşitliliği, lab-uygulama- , lisans/lisansüstü dengeleri, ilişki kesme sayıları/nedenleri, vb) peryodik ve sistematik şekilde izlenmekte, tartışılmakta, değerlendirilmekte, karşılaştırılmakta ve kaliteli eğitim yönündeki gelişim sürdürülmektedir. Program akreditasyonu planlaması, teşviği ve uygulaması vardır; kurumun akreditasyon stratejisi belirtilmiş ve sonuçları tartışılmıştır. Akreditasyonun getirileri, iç kalite güvence sistemine katkısı değerlendirilmektedir. İngilizce yetkinliğinin geliştirilmesi planları, uygulamaları, sonuçların değerlendirilmesi ve alınan önlemler belirtilmektedir. İngilizce hazırlık okulu yapılanması ve performansı değerlendirilmektedir. |
| B.6.2.Mezun izleme sistemi | Mezunların işe yerleşme, eğitime devam, tatminkar maaş alma, işveren/ mezun memnuniyeti gibi istihdam bilgileri sistematik ve kapsamlı olarak toplanmakta, değerlendirilmekte, kurum gelişme stratejilerinde kullanılmaktadır. |
|
| C.1. Araştırma Stratejisi (Kurum, stratejik planı çerçevesinde belirlenen akademik öncelikleriyle uyumlu, değer üretebilen ve toplumsal faydaya dönüştürülebilen araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütmelidir.) |
C.1.1 Kurumun araştırma politikası, hedefleri ve stratejisi | Kurumun araştırma politikası, hedefleri ve stratejisi tartışılarak saptanmıştır (politika ifadesi kurumun araştırmaya yaklaşımını, önceliklerini, eğitim fonksiyonu ile olan ilişkisini, öğretim üyelerinden beklenen araştırma yoğunluğunu, araştırmayı geliştirme için nasıl bir yönetimi benimsediğini, araştırma destek birimleri ve gelişme hedeflerini, kurumsal araştırma tercihlerini, kurumun önde gelen araştırma odaklarını, kısa ve uzun vadede erişilmek istenen mükemmeliyet merkezlerini, kurumun özellikle beyan etmek istediği araştırma vurgularını içermektedir); kurum çalışanlarınca bilinen, benimsenen, sürekliliğine güvenilen, yazılı, paydaşlarla paylaşılmış metindir. Kurumun misyonu ile uyumludur ve araştırma kararlarını ve etkinliklerini yönlendirir. |
| C.1.2 Araştırma-Geliştirme süreçlerinin yönetimi ve organizasyonel yapısı | Araştırma yönetimi stili (karışmayan ile müdahaleci spektrumun neresinde konumlandığı), motivasyon ve yönlendirme işlevinin nasıl tasarlandığı, kısa ve uzun vadeli hedeflerin net ve kesin nasıl tanımlandığı, araştırma yönetimi ekibi ve görev tanımları belirlenmiştir; uygulamalar bu kurumsal tercihler yönünde gelişmektedir. Araştırma yönetiminin etkinliği, başarısı, iç ve dış koşullara uyumu değerlendirilmektedir. |
|
| C.1.3 Araştırmaların yerel/ bölgesel/ ulusal kalkınma hedefleriyle ilişkisi | Araştırmaların yerel/ bölgesel/ ulusal kalkınma hedefleriyle ilişkisi, sosyo-ekonomik-kültürel katkısı; rekabetin düzeyi (ulusal/uluslararası); bu profilin kurum içinde bilinirliği, sürekliliği, sahiplenilmesi irdelenmektedir. |
|
| C.2. Araştırma Kaynakları (Kurum, araştırma ve geliştirme faaliyetleri için uygun fiziki altyapı ve mali kaynaklar oluşturmalı ve bunların etkin şekilde kullanımını sağlamalıdır. Kurumun araştırma politikaları, iç ve dış paydaşlarla iş birliğini ve kurum dışı fonlardan yararlanmayı teşvik etmelidir.) |
C.2.1 Araştırma kaynakları: fiziki, teknik, mali | Kurumun fiziki, teknik ve mali araştırma kaynakları misyon, hedef ve stratejileriyle uyumlu ve yeterlidir. |
| C.2.2. Üniversite içi kaynaklar (BAP) | Araştırmaya yeni başlayanlar için üniversite içi çekirdek fonlar vardır ve erişimi kolaydır. Araştırma potansiyelini geliştirmek üzere proje, konferans katılım, seyahat, uzman daveti destekleri, kişisel fonlar, motivasyonu arttırmak üzere ödül ve rekabetçi yükseltme kriterleri vardır. Yıllar içindeki değişimi; bu imkanların etkinliği, yeterliliği, gelişime açık yanları, beklentileri karşılama payı irdelenmektedir. |
|
| C.2.3.Üniversite dışı kaynaklara yönelim (Destek birimleri, yöntemleri) | Misyon ve hedeflerle uyumlu olarak üniversite dışı fonlara yönelme desteklenmektedir. Bu amaçla çalışan destek birimleri ve yöntemleri tanımlıdır ve araştırmacılarca iyi bilinir. Gerçekleşen uygulama irdelenmektedir. |
|
| C.2.4. Doktora programları (mezun sayıları, eğilimler) ve post-doc imkanları | Doktora programı kayıtlı ve mezun sayıları, gelişme trendi izlenmektedir. Doktora okulu yapılanması, bütünleşik yaklaşımlar mevcuttur. Doktora sonrası (post-doc) imkanları vardır, kendi mezunlarını işe alma (inbreeding) politikası nettir. |
|
| C.3.Araştırma Yetkinliği (Kurum, öğretim elemanlarının araştırma yetkinliğinin sürdürmek ve iyileştirmek için olanaklar sunmalıdır. |
C.3.1. Öğretim elemanlarının araştırma yetkinliği ve araştırma yetkinliğinin geliştirilmesi | Araştırma kadrosu doktora oranı, nerelerden alındığı; kümelenme/uzmanlık birikimi mevcudiyeti, araştırma hedefleri ile örtüşme konularının analizi, hedeflerle uyumu irdelenmektedir. Kurumun odak alanlarının üniversite içi bilinirliği, üniversite dışı bilinirliği; uluslararası görünürlük, uzmanlık iddiası konularının analizi, hedeflerle uyumu sistematik olarak analiz edilir. |
| C.3.2.Ulusal ve uluslararası ortak programlar, ortak araştırma birimleri |
Kurum içi işbirliklerini, disiplinlerarası girişimleri, sinerji yaratacak ortak girişimleri özendirecek mekanizmalar mevcuttur ve etkindir. Ortak araştırma veya doktora programları, araştırma ağlarına katılım, ortak araştırma birimleri varlığı, uluslararası işbirlikleri, ulusal işbirlikleri gibi çoklu araştırma faaliyetleri tanımlanmıştır, desteklenmektedir ve sistematik olarak irdelenerek kurumun uzmanlık iddialarının temeli oluşturulmaktadır. |
|
| C.4. Araştırma Performansı (Kurum, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini verilere dayalı ve periyodik olarak ölçmeli, değerlendirmeli ve sonuçlarını yayımlamalıdır. Elde edilen bulgular, kurumun araştırma ve geliştirme performansının periyodik olarak gözden geçirilmesi ve sürekli iyileştirilmesi için kullanılmalıdır.) |
C.4.1. Öğretim elemanı performans değerlendirmesi | Her öğretim elemanının (araştırmacının) araştırma performansını paylaşması beklenir; bunu düzenleyen tanımlı süreçler vardır ve tüm paydaşlarca bilinir. Araştırma performansı yıl bazında izlenir, değerlendirilir, kurumsal politikalar doğrultusunda kullanılır. Çıktılar, grubun ortalama değerleri, saçılım şeffaf olarak paylaşılır. Performans değerlendirmelerinin sistematik ve kalıcı olması sağlanmıştır. |
| C.4.2. Araştırma performansının değerlendirilmesi ve sonuçlara dayalı iyileştirilmesi | Kurum araştırma faaliyetleri yıllık bazda izlenir, değerlendirilir, hedeflerle karşılaştırılır, sapmaların nedenleri irdelenir. Performans temelinde teşvik ve takdir mekanizmaları kullanılır. Rakiplerle rekabet, seçilmiş kurumlarla kıyaslama (benchmarking) takip edilir. Performans değerlendirmelerinin sistematik ve kalıcı olması sağlanmıştır. |
|
| C.4.3. Araştırma bütçe performansı | Araştırma bütçesinin yıllar içinde değişimi, toplam içindeki payı; devletten gelen ödenek/ ulusal yarışmacı fonlar/ uluslararası yarışmacı fonlar bileşenlerindeki değişimler izlenmektedir. Kurum misyon ve hedefleriyle bu büyüklüklerin uyumu, başarılar/ başarısızlıklar değerlendirilmektedir. |
|
| D.1. Toplumsal Katkı Stratejisi (Kurum, toplumsal katkı faaliyetlerini sahip olduğu hedefleri ve stratejisi doğrultusunda yerel, bölgesel ve ulusal kalkınma hedefleriyle uyumlu bir şekilde yürütmelidir.) |
D.1.1. Toplumsal katkı politikası, hedefleri ve stratejisi | Kurumun toplumsal katkı politikası (kurumun yaklaşımını bir bütün olarak irdeleyen ve -Sosyal sorumluluk (ücretsiz hizmetler; sosyal ve kültürel yaşama katkı; üniversitenin şehir hayatına katkısı; bilimin topluma tanıtılması, sevdirilmesi), -Bilgi ve teknoloji transferi (endüstriye yapılan sözleşmeli araştırma, danışmanlık, hizmet, proje; kamu kurumlarına yapılan sözleşmeli araştırma, danışmanlık, hizmet, proje; politika geliştirmeye katılım, uzmanlık paylaşımı) , -Girişimcilik, spin-off/ yenilikci şirketler, -Fikri mülkiyet, patent, lisans -Tesis yönetimi (kira gelirleri, laboratuvar hizmetleri, vb), -Yaşam boyu öğrenme çerçevesinde eğitim, kurslar, sertifikalar, diplomalar, -Diğer kuruma has konuları ele alarak bunların kurum hayatındaki yerini, hedeflerini, stratejilerini, mekanizmalarını, organizasyon yapısını, yıllık bütçelerini veya oranları, yıllar içindeki eğilimi, geliştirme çerçevesini özetleyen metin) vardır. göstergeleri, izleme ve hedeflerle karşılaştırma, iyileştirme mekanizmaları) vardır. Hedef ve stratejileri belirlenmiştir. |
| D.1.2. Toplumsal Katkı Süreçlerinin Yönetimi ve Organizasyonel Yapısı | Toplumsal katkı süreçlerinin yönetimi ve organizasyonel yapısı kurumsallaşmıştır. Kurumun toplumsal katkı politikası ile uyumludur, hiyerarşik bağlantıları iyi tanımlı ve etkindir. |
|
| D.2. Toplumsal Katkı Kaynakları (Kurum, toplumsal katkı faaliyetlerini sürdürebilmek için uygun nitelik ve nicelikte fiziki, teknik ve mali kaynaklara sahip olmalı ve bu kaynakların etkin şekilde kullanımını sağlamalıdır.) |
D.2.1. Kaynaklar | Toplumsal katkı etkinliklerine ayrılan kaynaklar (mali, fiziksel, insan gücü) belirlenmiş, paylaşılmış, kurumsallaşmıştır, izlenmekte ve değerlendirilmektedir. |
| D.3. Toplumsal Katkı Performansı (Kurum, toplumsal katkı stratejisi ve hedefleri doğrultusunda yürüttüğü faaliyetleri periyodik olarak izlemeli ve sürekli iyileştirmelidir.) |
D.3.1.Toplumsal Katkı Performansının İzlenmesi ve İyileştirilmesi | Toplumsal katkı gerçekleşme seviyesi ve performansı izlenmektedir; izlenme mekanizma ve süreçleri yerleşiktir, sürdürülebilirdir; iyileştirme adımlarının kanıtları vardır. |
| E.1. Yönetim ve İdari Birimlerin Yapısı (Kurum, stratejik hedeflerine ulaşmayı nitelik ve nicelik olarak güvence altına alan yönetsel ve idari yapılanmaya sahip olmalıdır. Yönetim kadrosu gerekli yapıcı liderliği üstlenebilmeli, idari kadrolar gerekli yetkinliğe sahip olmalıdır.) |
E.1.1. Yönetim modeli ve idari yapı | Kurumdaki yönetim modeli ve idari yapı (yasal düzenlemeler çerçevesinde kurumsal yaklaşım, gelenekler, tercihler); karar verme mekanizmaları ve gücün odaklanması, kontrol ve denge unsurları; kurulların çoksesliliği ve bağımsız hareket kabiliyeti; paydaşların temsil edilmesi; öngörülen model ile gerçekleşmenin karşılaştırılması, modelin kurumsallığı ve sürekliliği bilinir/ yerleşmiştir/benimsenmiştir. Vakıflarda Mütevelli heyet, devlette rektör yardımcıları ve danışmanların (üst yönetimin) çalışma tarzı, yetki ve sorumlulukları, akademik bünye ile iletişimi; yaşanan üst yönetim tarzının hedeflenen kurum kimliği ile uyumu bilinir/ yerleşmiştir/benimsenmiştir. Bunlar yayımlanmış ve işleyişin paydaşlarca bilinirliği sağlanmıştır. Organizasyon şeması ve bağlı olma/ rapor verme ilişkileri; görev tanımları; iş akış süreçleri vardır ve gerçeği yansıtmaktadır. Bunlar yayımlanmış ve işleyişin paydaşlarca bilinirliği sağlanmıştır. |
| E.1.2. Süreç yönetimi | Tüm etkinliklere ait süreçler tanımlıdır, süreçlerdeki sorumlular, iş akışı, yönetim, sahiplenme yazılıdır; kurumca içselleştirilmiştir. Süreç yönetiminin başarılı olduğunun kanıtları vardır. |
|
| E.2. Kaynakların Yönetimi (Kurum, insan kaynakları, mali kaynakları ile taşınır ve taşınmaz kaynaklarının tümünü etkin ve verimli kullandığını güvence altına almak üzere bir yönetim sistemine sahip olmalıdır.) |
E.2.1. İnsan kaynakları yönetimi | Hem akademik hem idari personel ile ilgili kurallar, süreçler vardır, kurum içinde iyi bilinir, uygulamalar şeffaftır. Eğitim ve liyakat öncelikli kriterdir. Yetkinliklerin arttırılması temel hedeftir. Çalışan (akademik-idari) memnuniyeti/şikayeti/önerilerini ölçmek ve izlemek amaçlı anketler, mekanizmalar vb. geliştirilmiştir, uygulanmakta ve sonuçları değerlendirilmektedir. |
| E.2.2. Finansal kaynakların yönetimi | Temel (max 10) gelir kaynakları ve gider kalemleri tanımlanmıştır ve yıllar içinde izlenmektedir, benzer kurumlarla karşılaştırılmaktadır. En azından toplam Cari Bütçe ( gelir) = Devlet eğitim katkısı (merkezi bütçeden gelen ve araştırma-geliştirme kategorisindeki faaliyetlere ait olmayan tüm gelirler) + öğrenci gelirleri (kaynağı öğrenci olan tüm gelirler: 1. ve 2. öğretim, tezsiz YL, yaz okulu, hizmetler/harçlar, yemek- barınma ücreti,vb) + araştırma gelirleri (devletten merkezi bütçe içinde gelen+ulusal tahsis(yarışmasız projeler)+ ulusal yarışmacı araştırma destekleri+uluslararası araştırma destekleri) [özel hesap, döner sermaye, vakıftan gelen veya başkaca muhasebeleştirilen] + toplumsal katkı gelirleri (tıp, dişçilik vb. fakültelerin sağlık hizmeti geliri[döner sermaye veya başkaca muhasebeleştirilen]+ mühendislik, mimarlık vb fakültelerinin bilgi ve teknoloji transferi / projeler/ uygulamalar geliri [döner sermaye veya başkaca muhasebeleştirilen] + erişkin eğitimi/ yaşam boyu eğitim gelirleri + kira gelirleri+ laboratuvar/deney/ölçüm vb gelirler [özel hesap, döner sermaye, vakıftan gelen veya başkaca muhasebeleştirilen] + bağışlar (devlet dışı, şartlı veya şartsız olarak üniversiteye aktarılan kaynak) ayrıntısında izlenmektedir ve kurum profili ile ilişkilendirilmektedir. Cari Bütçe ( gider) = personel giderleri (SGK giderleri dahil) + eğitim giderleri (öğrencilere ilişkin giderler, beslenme, barınma, sağlık, kültür, spor giderleri, + araştırma giderleri (araştırma kategorisindeki tüm eylem ve etkinliklere ait giderler: üniv içi araştırma destekleri+ üniv dışı araştırma projeleri) [özel hesap, döner sermaye, vakıftan gelen veya başkaca muhasebeleştirilen] + toplumsal katkı giderleri (toplumsal katkı kategorisindeki tüm etkinliklere ait giderler: sürekli eğitim, bilgi ve teknoloji transferi, sosyal sorumluluk etkinlikleri, vb) + yönetim giderleri (tüketim mal ve malzeme alımları, yolluklar, hizmet alımları, küçük onarım (menkul ve gayrimenkul) [özel hesap, döner sermaye, vakıftan gelen veya başkaca muhasebeleştirilen] Yatırım Bütçesi ( gider) = gayri menkul + makina techizat ayrıntısında izlenmektedir ve kurum profili ile ilişkilendirilmektedir. |
|
| E.3. Bilgi Yönetim Sistemi (Kurum, yönetsel ve operasyonel faaliyetlerinin etkin yönetimini güvence altına alabilmek üzere gerekli bilgi ve verileri periyodik olarak topladığı, sakladığı, analiz ettiği ve süreçlerini iyileştirmek üzere kullandığı entegre bir bilgi yönetim sistemine sahip olmalıdır.) |
E.3.1. Entegre bilgi yönetim sistemi | Kurumun önemli etkinlikleri ve süreçlerine ilişkin veriler toplanmakta, analiz edilmekte, raporlanmakta ve stratejik yönetim için kullanılmaktadır (kurumsal araştırma birimi). Akademik ve idari birimlerin kullandıkları Bilgi Yönetim Sistemi entegredir ve kalite yönetim süreçlerini besler. |
| E 3.2. Bilgi güvenliği ve güvenilirliği | Bilgi Yönetim Sistemi güvenliği, gizliliği, güvenilirliği sağlanmıştır. Buna ait kanıtlar hazırdır. | |
| E.4. Destek Hizmetleri (Kurum, dışarıdan aldığı destek hizmetlerinin uygunluğunu, kalitesini ve sürekliliğini güvence altına almalıdır.) |
E 4.1. Hizmet ve malların uygunluğu, kalitesi ve sürekliliği | Kurum dışından tedarik edilen hizmetlerin tedarik süreci, uygunluk ve kalite kriterleri tanımlanmıştır, uygulanmaktadır. Performans ve memnuniyet kontrolleri yapılmaktadır. |
| E.5. Kamuoyunu Bilgilendirme ve Hesap Verebilirlik (Kurum, eğitim – öğretim programlarını ve araştırma-geliştirme faaliyetlerini de içerecek şekilde tüm faaliyetleri hakkındaki bilgileri açık, doğru, güncel ve kolay ulaşılabilir şekilde yayımlamalı ve kamuoyunu bilgilendirmelidir. Kurum, yönetim ve idari kadroların verimliliğini ölçüp değerlendirebilen ve hesap verebilirliklerini sağlayan yaklaşımlara sahip olmalıdır. |
E.5.1. Kamuoyunu bilgilendirme | Kamuoyunu bilgilendirme ilkesel olarak benimsenmiştir, hangi kanalların nasıl kullanılacağı tasarlanmıştır, erişilebilir olarak ilan edilmiştir ve tüm bilgilendirme adımları sistematik olarak atılmaktadır. Kurum web sayfası doğru, güncel, ilgili ve kolayca erişilebilir bilgiyi vermektedir; bunun sağlanması için gerekli mekanizma mevcuttur. |
| E.5.2. Hesap verme yöntemleri | Kurumsal özerklik ile hesap verebilirlik kavramlarının birbirini tamamladığı bilinci mevcuttur. İçe ve dışa hesap verme yöntemleri kurgulanmıştır ve uygulanmaktadır. Sistematiktir, ilan edilen takvim çerçevesinde gerçekleştirilir, sorumluları nettir. Alınan geri beslemeler ile etkinliği değerlendirilmektedir. Kurumun bölgesindeki dış paydaşları, ilişkili olduğu yerel yönetimler, diğer universiteler, kamu kurumu kuruluşları, STK’ lar, sanayi ve yerel halk ile ilişkileri değerlendirilmektedir. |
|
| 22 ölçüt | 58 alt ölçüt | |
Olası bir akreditasyon sürecindeki kurum ziyareti ve değerlendirmesi yukarıda ifade edilmeye çalışılan “özlenen seviyeden” farklılıklar/ sapmalar gösterebilecektir. Sapmalar PUKÖ çevriminin kapatılmasındaki eksiklikler olabileceği gibi, ilgili alt ölçütün içeriğinin tam olarak kapsanmaması, kurumca alt ölçütün dar yorumlanması da olabilir. Olası sürtüşmeleri en aza indirebilmek üzere böyle durumları çalışmak, kararları nasıl etkileyeceği hususunda fikir geliştirmek adına aşağıda (ilk 18 alt ölçüte ait) olası eksiklikler listelenmiştir.
|
hangi durumda ne oranda kesinti/ indirim yapılmalıdır? |
|
| A.1.1. | a, Misyon ifadesi var ama jenerik, kuruma özel değil; yol gösterici değil. Düzenlemelere yansımıyor ve uygulamalarla uyumlu değil. b, Bilinirlik kısıtlı. Paylaşılan/ sahiplenilen bir ifade yok. c, SP var ama mecburiyetten hazırlanmış. Ayrıntıları yok. d, Önceki SP’ın yönlendirmesi yok. e, Yıllık gerçekleşmeler sadece bütçe temelinde takip edilmekte, ilgili kurullarda tartışılarak önlem alınmamakta. |
| A.1.2. | a, Beş etkinliğin tamamı mevcut değil, bir kısmı var. b, Olanlar paylaşılan/ bilinen ifadeler değil. c, Tüm unsurlar tarif edilmemiş veya politika ifadesi olarak bir mesaj içermiyor. d, Olan politika ifadelerinin somut sonuçları, uygulamalara yansıyan etkileri yok. Örnekleri sunulmamış. |
| A.1.3. | a, Göstergeler listesi var ancak temel/ anahtar seçimi (KPI) belirgin değil. b, İç KG sistemi ile ilişkilendirilmemiş. c, Yıllar içindeki değişimin politikaları yönlendirdiğine dair kanıtlar yok. d, KPI hedefleri yok. Rakiplerle karşılaştırma yok. |
| A.2.1. | a, KK tanımlı ancak çalışmaları üniversite kamuoyunu yönlendirici, etkileyici, etkin ve sonuç alıcı değil. b, KEK gibi bir referans dokümanı yok. c, KIDR hazırlama KK içine hapsolmuş. d, Başka değerlendirme süreçleri / akreditasyonlar ile ilişkisi yok. Kurumun kalite yolculuğunda sahip rolü oynayamıyor. |
| A.2.2 | a, Zamanlama olarak sistematik yaklaşım yok. b, Kapsam olarak tüm yapılar PUKÖ çevrimine dahil olamamış. c, Sorumluluklar belirgin ve üstlenilmiş değil. d, Takvimin işlediğine ait veri ve kanıtlar yok. |
| A.2.3 | a, Rektör KG konusunu önemsemekte ama işi delege ederek yürütmekte. b, KG liderliği kurumun güç dengeleri içinde gerilerde. c, Kurumsal süreklilik gündemde değil. d, Kalite kültürü oluşumu kendi hızı ve mecrası içinde gelişmekte, özel ihtimam yok. Öğretim elemanları olayı sahiplenmiyor. |
| A.3.1 | a, İç paydaşların karar alma süreçlerine katılımı sınırlı. b, Dış paydaşların karar alma süreçlerine katılımı yok/ sistematik ve kurumsal değil. c, İç KG sisteminde öğrenci ve dış paydaş katılımı sistematik ve kurumsal değil. |
| A.4.1. | a, Uluslararasılaşma bileşenlerinin/unsurlarının tamamı politika metninde kapsanmamış, bir kısmı var (kurum önceliği olarak değil, bilinçsizlik veya ilgili bileşen farkındalığı eksikliği şeklinde). b, Olanlar paylaşılan/ bilinen ifadeler değil. c, Olan politika ifadelerinin somut mesajları, sonuçları, uygulamalara yansıyan etkileri yok. Örnekleri sunulmamış. |
| A.4.2 | a, Organizasyon yapısı muğlak, mevcut yönetimin tarzı. b, Benimsenen yazılı politikayı destekler/ yönlendirir karakteri yok. c, Alt ve üst örgüt bağları kesin ve kurum genelinde bilinen değil. |
| A.4.3 | a, Mali, fiziksel, insan gücü kaynakları ayrı ayrı dikkate alınmamış. b, Tüm kaynakların sistematik izlenmesi ve değerlendirmesi yok. |
| A.4.4 | a, Performans izlenmekte ama sistematik değil, süreçleri yerleşik değil, ihtiyaç hissedildiğinde. b, Performans-hedefler karşılaştırması yok. c, İyileştirme adımları sistematik değil, kanıtları sunulmamış. |
| B.1.1. | a, Eğitim politikası- program tasarımları ilişkisi yok. b, Tasarım ve onay süreçlerinin tanımlandığı şekilde, istisnasız ve tam olarak, uygulandığına ait kanıtlar yok. c, Dış paydaş rolü bölümler arasında çeşitlilik gösteriyor. d, ÇAP, YAP ve benzeri esnek uygulamalar yerel ve farklı kapsamda/netlikte. e, Tasarım ve onay süreçlerinin iyileştirilmesine yönelik veri toplama, irdeleme, revizyon çalışmaları yok. |
| B.1.2. | a, Programların çoğunun öğrenme çıktıları var ama tamamının yok. b, Amaçlar yok veya program çıktıları ile ilişkileri belirsiz. c, TYYÇ veya EQF uyumu net değil, geçiştirilmiş. d, İfade şekillerinin bazıları/ çoğu öngörülen bilişsel seviyeyi yansıtmıyor. e, İzlenme planları yok veya kısmi, yüzeysel. Alana ait çıktıların izlenme planı var ama jenerik olanların yok. |
| B.1.3. | a, Tüm derslerin öğrenme kazanımları tanımlanmamış. Özellikle zorunlu olmayan dersler itibarı ile sorun var( hangi kazanımlar ve program çıktılarının nasıl desteklendiği) . b, Tüm programlarda program çıktıları-ders kazanımları eşleştirmesi tamamlanmamış. c, Tüm ders kazanımlarının bilişsel seviyesi belirlenmemiş. d, İzlenme planları yok veya kısmi, yüzeysel. Alana ait çıktıların izlenme planı var ama jenerik olanların yok. |
| B.1.4. | a, Müfredat yapısı çoğunlukla zorunlu dersleri içermekte, seçmeli ders oranı kredi itibarı ile %10’un altında. b, Müfredat yapısı meslek/ bölüm dersleri ağırlıklı, kültürel derinlik ve farklı disiplinleri tanıma imkanı (genişlik) az (<%20). c, Müfredattaki ders sayısı yüksek (> 50), ortalama haftalık ders saati aşırı (> 20) |
| B.1.5. | a, Derslerin AKTS değeri ile ilgili yaygın şikayet var. b, Gerçek iş yükünün AKTS değeri ile uyumu kontrol edilmemekte. c, Staj düzenlemeleri iş yükünü yansıtmamakta. |
| B.1.6. | a, Müfredatın yapısı ve derslerin tasarımı öğrenme kazanımları bilişsel seviyesi ile uyumlu değil. b, Derslerin bilişsel seviyesi o derste kullanılan ölçme değerlendirme yöntemi ile uyumlu değil. |
| B.2.1 | a, Kabul kriterlerinde duyurma ve tutarlılık eksikleri var. b, Tüm diploma, sertifika, vb belge isterlerinin tamamlanma güvencesi yok. c, Önceki öğrenmenin tanınması ve kredilendirilmesi eksik. d, Uluslararasılaşma politikasına paralel hareketlilik destekleri, öğrenciyi teşvik, kolaylaştırıcı önlemler eksik ve hareketlilikte kredi kaybı riski var. |
Alt ölçütlerin çoğu PUKÖ çevriminin kapatılmasının beklendiği hususlardır. Ancak az sayıda bazı alt ölçütler ağırlıklı olarak “planlama” aşaması itibarı ile irdelenmelidir. Özellikle ülkemizde şimdiye kadar hemen hiç gündeme getirilmeyen politika ifadelerinin anlamlı, mesaj içeren, ilgili etkinliğe ve uygulamalarına ışık tutan/ yol gösteren, paylaşılmış ve destek gören ifadeler olması o kadar önemlidir ki, ölçme ve önlem alma safhaları göreceli olarak az vurgu hak edebilir; en azından ilk yıllarda. Bu hususta “Kurumsal Akreditasyon I” bölümündeki tablonun son kolonları PUKÖ vurgusuna atıfları içermektedir. Orada 4 bölüm ve 65 alt ölçüt kullanılmış olmasının genel yaklaşımı etkilemeyeceği beklenir.
Kurumsal akreditasyon ile kurumun iç kalite güvencesi sistemi ilişkisi uzun vadede kalite kültürünü yerleştirmek için önemlidir. Gündemi aşırı işgal eden akreditasyon vurgusu iç kalite güvencesi sisteminin önüne geçmemelidir; kurumun önceliği her zaman iç kalite güvencesi sisteminin etkin çalışması olmalı, dış değerlendirme ve akreditasyon onun doğal bir bileşeni, 5-6 yılda bir yapılan bir etkinliği olarak kurumsal politikada yerini almalıdır. Buna destek olarak, kurumsal akreditasyon:
- 5-6 yıllık birikim/ trend üzerinde hassasiyetle durmalı, değişimi sorgulamalıdır.
- sistematik, sürdürülebilir, sürdürülen uygulamaları esas almalı, tek defalık örnekleri yeterli görmemelidir.
- etkinliklerin “sahiplerini” mutlaka sorgulamalı, sahiplilik seviyesini mümkünse onlarla görüşerek tespit etmeli, irdelemelidir. Sahipliliğin devamlılığını (yeni atanmış – yerleşik, yıllara dayanan deneyim ?) ve heyecanını (dört elle sarılma – kanıksamış hatta bıkmış sahipler?) sorgulamalıdır.
